[ Pobierz całość w formacie PDF ]
21
S. Przybyszewski, Dzieci szatana..., s. 200.
22
W. Witt. op.cit., s. 159.
23
L. Jazukiewicz-Osełkowska, op.cit., s. 204-205.
146 Recenzje i artykuły recenzyjne
artystyczne rozwiązania Dostojewskiego, z drugiej natomiast, świadczył o ak-
tywnej sile tradycji realizmu w literaturze europejskiej.
Warto nadmienić jeszcze, iż nie bez inspiratorskiej roli Przybyszewskiego,
problematyką pisarstwa Rosjanina zainteresowali się tacy twórcy, jak Tadeusz
Miciński, Karol Irzykowski czy Zofia Nałkowska.
Nie w głoszeniu nauki o nagiej duszy tkwi zasługa Przybyszewskiego, lecz
w zeuropeizowaniu polskiej literatury, w zastrzyknięciu jej zdrowej dozy tych
dwóch tajemniczych ingrediencyj [...]: tajemnicy i grzechu"24.
Urszula Teresiak
Andrzej Miś, Filozofia współczesna. Główne nurty, Scholar, Warszawa 2000,
str. 288.
Książka Andrzeja Misia na wydaje się być typowym podręcznikiem historii
filozofii, koncentrującym się na pewnym odcinku dziejów omawianej dziedziny,
w tym przypadku na najnowszych dziejach myśli filozoficznej. Jak na podręcz-
nik przeznaczony do kształcenia studentów przystało, Filozofia współczesna za-
wiera omówienia głównych nurtów filozoficznych, najważniejszych filozofów,
podstawowych różnic i podobieństw między nimi, operuje terminami, które każ-
dy student znać powinien z wykładów wprowadzających w zagadnienia filozo-
fii, słowem, z pozoru niczym nie różni się od wielu innych przyzwoitych pod-
ręczników historii filozofii. Jednakże po dokładniejszym przyjrzeniu się oma-
wianej pracy i po przeanalizowaniu przesłanek, jakie przyjął autor przystępując
do pisania podręcznika okazuje się, że pozór przeciętności, użytkowości i - co
niekiedy zdarza się podręcznikom przeznaczonym dla studentów - pewnej sche-
matyczności staje się co najmniej wysoce problematyczny.
Otóż przede wszystkim wypada zwrócić uwagę na te spośród założeń przy-
jętych przez autora (bo przecież sprawą oczywistą jest, że bez jakichkolwiek
założeń niczego sensownego napisać się nie da, chociażby dlatego, że trzeba
przyjąć jakiś ogólny cel książki), które dotyczą zagadnienia istotnego dla każde-
go, kto do filozofii przychodzi w pewnym sensie z zewnątrz, z przymusu wyni-
kającego z toku studiów, a mianowicie na problem celów samej filozofii, czyli
tego, czym ona jest (lub bywa). A. Miś bynajmniej przyjmowanych przez siebie
przesłanek dotyczących najbardziej podstawowych celów filozofowania nie ukry-
wa, co więcej, przesłanki te nie pozostają wyłącznie w sferze teoretycznych roz-
24
K. Irzykowski, Pierwszy bilans Przybyszewskiego i jego auto rehabilitacja, Wiadomości
Literackie" 1925, nr 49, s. 6.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]