[ Pobierz całość w formacie PDF ]

jemnych wspomnieniach.
Przesz o innego cz owieka rozci ga a si w prostej linii przed nim, lekko
z prawej strony, dzi ki czemu by on w stanie zobaczy j w ca o ci. Jego
tera niejszo znajdowa a si dok adnie przed nim, za przesz o zaj-
mowa a miejsce nad i nieco za jego g ow . Cz owiek ten powiedzia mi:
 Do dobrze sobie radz , bior c przysz o , ci gaj c j w dó , a nast pnie
38 Submodalno ci. Niezwyk a droga do Twojego umys u
wchodz c w ni i manifestuj c przysz e wydarzenia, ale chcia bym wie-
dzie , czy istnieje sposób, abym móg to robi jeszcze szybciej? . Taki
cz owiek nie mia by najmniejszych problemów ze stosowaniem wzorca
nowych zachowa !
Co s dzicie o jego pro bie, wiedz c ju , e jego przysz o znajduje si
tu nad jego g ow ? Pami tajcie, e chcia on mie szybszy dost p do
obrazów z przysz o ci. Czy to podej cie jest ekologiczne?
Chris: Jest do dobre, gdy cz owiek taki stara si wypróbowa co ,
o czym my li i co umieszcza w przysz o ci. W ten sposób b dzie móg uzy-
ska kinestetyczn reprezentacj takiej mo liwo ci. Je eli mu si ona nie
spodoba, b dzie móg z niej wyj i wybra inn drog .
I by oby to w a ciwe, gdyby ów cz owiek tak post pi . Jednak e nie pro-
si on o pomoc w poprawieniu procesu decyzyjnego, ale chcia jedynie
 szybciej manifestowa przysz o  . Chcia mie mo liwo szybkiego
tworzenia wyobra e i korzystania z nich. Nie powiedzia przy tym ani
s owa o zwi kszeniu elastyczno ci, aby móg opuszcza niechciane wyobra-
enia. Ty by mo e posiadasz tak zdolno , ale on jej nie mia . Jedyne,
czego pragn , to jak najszybsze si gni cie po kolejne wyobra enie i zna-
lezienie si w nim! Pomy lcie o tym przez chwil . Cz owiek taki nie móg
widzie swojej przysz o ci zbyt dok adnie, gdy jej obrazy znajdowa y si
nad jego g ow . Nie móg zatem dok adnie wiedzie , co przedstawiaj .
A mimo to chcia szybciej z nich korzysta !
Po dalszym przyjrzeniu si jego przypadkowi okaza o si , e m czy-
zna ów przechowywa przesz e wyobra enia w dwóch miejscach. Jego
nieprzyjemne wspomnienia w drowa y w lewo, gdzie móg na nie w ogóle
nie patrze . Jedynie  dobre wspomnienia trafia y na cz linii ci gn c
si przed nim. Innymi s owy, patrzy on jedynie na te do wiadczenia,
w których odnosi sukcesy. Jak s dzicie, w jaki sposób wp ywa o to na jego
zachowanie?
Bob: Powtarza on tylko te dzia ania, które sprawdzi y si w przesz o ci.
June: Nie uczy si na b dach.
Sally: Ch tnie podejmowa ryzyko.
Zgadza si ! Jako e mia dost p wy cznie do pozytywnych wspo-
mnie , cz sto podejmowa ryzyko, ale nie uczy si na b dach. Potrafi
wyobra a sobie wspania przysz o i stara si wprowadzi swoje wizje
w ycie, by wi c znany jako  wcielenie pewno ci siebie . Cechowa a go
dobra swoboda dzia ania, ale by a to swoboda do p ytka. Nie korzysta
Linie czasu 39
bowiem z niepowodze i pora ek, które mog y pomóc mu w osi ganiu
realistycznych celów. Pó niej dowiedzieli my si , e ten cz owiek zaan-
ga owa si w du e przedsi wzi cie, które doprowadzi o go jednak do
bankructwa.
Bob: Mam sporo do wiadcze sportowych i wydaje mi si , e w lekko-
atletyce takie podej cie mo e by bardzo korzystne.
Tak, do s uszna uwaga. Spróbujcie poda przyk ad sytuacji, w której
przywo ywanie wy cznie sukcesów mog oby da dobre wyniki.
M czyzna: Podczas zjazdu slalomem.
Tak. Kiedy zdecydujesz si zjecha po zboczu, chcesz mie dost p
wy cznie do informacji o tym, jak zrobi to poprawnie, nie do informa-
cji o tym, jak najecha na tyczk . Dlatego te zdolno wspomnianego
cz owieka mog aby by przydatna dla wielu innych ludzi. Jednak e zanim
podejmiemy decyzj o rozpocz ciu zjazdu, dobrze jest pomy le , czy jest
to dla nas bezpieczne.
Kiedy warto modyfikowa linie czasu?
M czyzna: Kiedy mo na chcie zmieni czyj lini czasu? Co wam pod-
powiada, e nale y to zrobi , kiedy z kim pracujecie?
Je eli dana osoba nie funkcjonuje tak, jak by tego chcia a, za my nie
mo emy okre li , dlaczego tak si dzieje, zaczynamy si zastanawia , czy
nie wynika to aby z funkcjonowania linii czasu b d innej podstawowej
struktury. Je eli problem dotyczy prostego uk adu bodziec-reakcja, mo na
wykorzysta zwyk e wzorce kotwiczenia lub przeramowania (opisane
w ksi ce Z ab w ksi niczki) b d reakcji awersyjnej (patrz ksi ka
Umys . Jak z niego wreszcie korzysta ?). Czasami jednak zastosowanie
standardowych wzorców nie daje efektów.
W niektórych sytuacjach wiadomo, e nale y zmieni sposób porz d-
kowania czasu. Je eli kto jest zbyt mocno zorientowany na przesz o ,
zw aszcza je eli poch ania go my lenie o nieprzyjemnych wspomnieniach,
dobrze jest przenie przesz o poza jego pole widzenia oraz zmieni
pewne wydarzenia. Niektórzy ludzie umieszczaj przesz o dok adnie
przed sob , co zwykle utrudnia im podejmowanie nowych wyzwa . Z dru-
giej strony s te osoby zorientowane na przysz o tak mocno, e nie s
w stanie cieszy si tera niejszo ci czy wyci ga wniosków z przesz ych
do wiadcze . Inni z kolei narzekaj na swoj impulsywno i niemo no
40 Submodalno ci. Niezwyk a droga do Twojego umys u
planowania przysz o ci. Kiedy ludzie narzekaj na objadanie si czy nad-
mierne korzystanie z u ywek, jest to zwykle oznaka mocnego zorien-
towania na tera niejszo . Niektórzy ludzie mówi wprost, e nie maj
przysz o ci. Tyle mo emy powiedzie z naszej strony. Zach camy jednak
do w asnych eksperymentów.
Niektórzy z was pytali nas o to, czy zmiana b d tworzenie linii czasu
innych ludzi jest etyczna. Jako e linie czasu le u podstaw wszystkich
zdolno ci oraz ogranicze , ich zmiana mo e pozwoli na odkrycie nowych
umiej tno ci, ale równie dobrze mo e zablokowa ju istniej ce. Je eli
chcecie pomóc komu w rozwi zaniu problemu, najbardziej etycznym
wyborem b dzie w a nie zmiana linii czasu. Podobnie jak ka da inna
zmiana, b dzie to dzia anie etyczne, pod warunkiem, e nie naruszacie
ogólnej konfiguracji uk adu, a wprowadzana zmiana jest zmian korzystn .
Je eli wynik waszego dzia ania ma na celu jedynie odkrycie tego,
w jaki sposób dana osoba porz dkuje czas, postarajcie si zdoby infor-
macje w sposób jak najmniej inwazyjny. Kiedy sami to robimy, pozwalamy,
by nasi rozmówcy prowadzili nas za pomoc werbalnych i niewerbalnych
sygna ów. W ten sposób wiemy, e nie narzucamy mu niczego ze swojej
strony. Kiedy chcemy co zasugerowa , zwykle dajemy dwie lub trzy mo -
liwo ci do wyboru, na przyk ad:  W jaki sposób mo esz okre li , e sta o
si to dzi , a nie wczoraj? Czy obraz jest wi kszy? Czy jest bli ej? Czy znaj-
duje si w innym miejscu? . Je eli dacie tylko jedn sugesti , na przyk ad:
 Czy obraz jest bli ej? Czy w ten sposób mo esz okre li czas? , wówczas
ryzykujecie to, e pójdzie on wskazanym przez was tropem, nie zastana-
wiaj c si , czy taka zmiana b dzie dla niego korzystna.
Pami tajcie te , e nawet je eli macie bardzo wiele pomys ów na
zmian linii czasu, najlepiej jest zach ci rozmówc do tego, aby sam
odkrywa pod o e swojego zachowania, nie narzucaj c mu swoich teorii.
Pami tajcie, e to on jest tu najwi kszym znawc tematu, a wy chcecie
pozna jego rzeczywisto , nie za na si zast pi j waszym wyobra e-
niem. Kiedy b dzie podchodzi do rozmowy z takim nastawieniem, cz sto
b dziecie dowiadywa si wielu nowych, fascynuj cych rzeczy, które mog
okaza si przydatne dla was i klienta, a które nigdy nie przysz yby wam
na my l. Na takim odkrywaniu nowo ci polega w du ej mierze ca e NLP.
Ponadto takie nastawienie sprawi, e wasza praca b dzie l ejsza i du o
bardziej zabawna. [ Pobierz całość w formacie PDF ]